Jaarplan 2025
Inleiding
Gezien de vele uitdagingen in Nederland bij het bieden van toekomstgerichte zorg aan mensen met een (verhoogd risico op) een Cerebro Vasculair Accident (CVA) of ander Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) heeft het bestuur van de stichting Kennisnetwerk CVA Nederland (KNCN) begin 2024 de volgende drie ambities geformuleerd:
- KNCN is het evidence-based expertisecentrum ten behoeve van regionale, domein-overstijgende netwerkzorg voor mensen met een CVA of ander NAH;
- KNCN is de adviseur voor regionale netwerken bij de transitie naar passende zorg voor mensen met een CVA of ander NAH;
- KNCN is de aanjager van het Stroke Action Plan-Netherlands.
Hierbij is een zorgvuldig proces doorlopen met input van diverse belanghebbenden.
Het realiseren van deze elkaar versterkende ambities vraagt diverse activiteiten en samenwerking met diverse partijen. Aangezien het merendeel van de activiteiten beoogt bij te dragen aan meerdere ambities, is het belangrijk om afstemming ertussen te vinden en houden en synergie zichtbaar te maken. Soms kan dat al op korte termijn, terwijl voor realisatie van alle ambities dit plan er een uit een reeks zal zijn. Alle activiteiten die in 2025 worden ondernomen, zijn thematisch geclusterd: innoveren & transformeren, samenwerken, en informeren & leren.

In 2025 zullen niet alleen belangrijke stappen worden gezet zowel voor de toekomst van regionale netwerkzorg, maar tegelijkertijd ook voor de toekomst van KNCN. KNCN continueert het stimuleren van regionale samenwerking tussen de verschillende CVA-, eerstelijns- en NAH netwerken t.b.v. de zorg voor mensen met een CVA of ander NAH.
Innoveren & Transformeren
Stroke Action Plan – Europe
Het Stroke Action Plan Europe (SAP-E) is een internationale beweging ter verbetering van de kwaliteit van zorg voor mensen met een (verhoogd risico op) CVA in Europa. Het plan beschrijft zeven gerelateerde domeinen die hierbij essentieel zijn: primaire preventie; organisatie van zorg; behandeling van CVA in acute fase; secundaire preventie; revalidatie; evaluatie van uitkomsten en kwaliteitsbeoordeling; en leven na een CVA.
De Nederlandse Neurovasculaire Werkgroep (NNW) en het Kennisnetwerk CVA Nederland (KNCN) vervullen samen de rol van nationaal coördinator ten behoeve van SAP-E. Als onderdeel hiervan leveren zij samen jaarlijks informatie aan over de kwaliteit van zorg in Nederland. Van DICA wordt informatie verkregen over de behandeling van CVA in de acute fase, terwijl andere bronnen worden geraadpleegd voor informatie over andere domeinen.
In 2025 zet KNCN zich in om de informatie voor Nederland op alle domeinen van SAP-E op systematische wijze te verzamelen ten behoeve van SAP-E, alsook voor het CVA Actieplan Nederland.
Transitie naar passende zorg
In 2024 heeft Zorginstituut Nederland (ZIN) via KNCN drie regio’s benaderd om bij de regionale netwerken ‘werkende mechanismes’ op te halen voor menswaardige, houdbare en duurzame zorg. Gedurende 2025 zullen vervolgactiviteiten ontplooid worden om de verkregen kennis zo veel mogelijk te delen in het Leernetwerk Regionale Coördinatoren om de transitie naar passende zorg (verder) te bevorderen.
Validatie Transitieweb
Het Transitieweb is een nieuw meetinstrument dat inzicht biedt in de mate waarin een regionaal netwerk transformatief of optimaliserend is. Dit gebeurt op basis van zes kernkenmerken die een netwerk kan bezitten.
Zorginstituut Nederland heeft KNCN de opdracht gegeven om dit instrument te valideren bij initiatieven die zich voorbereiden op of al actief zijn binnen de beweging naar passende zorg. Het validatieonderzoek loopt tot de zomer van 2025. Op basis van de resultaten van het onderzoek wordt bekeken of met het transitieweb regionale netwerken periodiek informatie kunnen ophalen, waarmee zij de ontwikkeling naar passende zorg kunnen meten en zich kunnen vergelijken met anderen om hiervan te leren.
Leernetwerk Knowledge Brokers
Dit leernetwerk faciliteert en stimuleert zorgprofessionals bij het verbeteren van de kwaliteit van zorg door het implementeren van (onderdelen van) richtlijnen en zorgstandaarden. Het leernetwerk kent een jaarcyclus met ieder jaar een ander thema. Het jaarthema voor 2025 is ‘Oog hebben voor visuele stoornissen’.
De deelnemers aan dit leernetwerk worden Knowledge Brokers genoemd. Zij starten met een eenmalige scholing projectmatig werken. Daarin wordt geleerd hoe zij met projectmatig werken zo efficiënt mogelijk een project opzetten, uitvoeren en borgen. In de jaarcyclus zijn twee netwerkdagen met inhoudelijke en proces experts vast onderdeel. Door middel van een feedbackcyclus wordt het proces van het implementeren van een project op de werkvloer zo optimaal mogelijk gefaciliteerd.
Doelen voor 2025 zijn:
- stimuleren van een optimaal projectresultaat van de Knowledge Brokers;
- faciliteren van regionale netwerken die de verbinding willen maken tussen wat in het Leernetwerk Knowledge Brokers gebeurt en de regio;
- uitvoeren van de jaarcyclus van het Leernetwerk.
Implementatie van PREMs voor transitie naar passende netwerkzorg voor mensen met NAH/CVA
In dit onderzoeksproject worden ervaringen met netwerkzorg gemeten bij mensen met NAH in de regio Leeuwarden. Dit wordt ook wel Patient Reported Experience Measures, of kortweg PREMs, genoemd. Betrokken zorgverleners, coördinatoren en mensen met NAH worden bevraagd over deze meting en over hetgeen wordt gedaan met de verkregen informatie ter verbetering van de kwaliteit van zorg. Het meten van ervaringen en het gebruik van de hiermee verkregen informatie worden onderzocht om na afloop van het project landelijk de ervaringen met netwerkzorg bij mensen met NAH te meten en gebruiken. Dit project wordt uitgevoerd in de regio Friesland. Looptijd van het project is van 31 december 2024 tot 1 januari 2026.
Doelen voor 2025 zijn:
- implementeren van een protocol voor implementatie van CQI-CVA in de Neurologie Keten Leeuwarden;
- systematisch meten van ervaringen van mensen met NAH/CVA en hun naasten met betrekking tot ontvangen zorg in de Neurologie Keten Leeuwarden;
- analyseren van data-analyse en interpreteren van inzichten op basis van CQI-CVA in de vorm van concrete verbeteracties ten behoeve van de transitie naar passende netwerkzorg;
- ontwikkelen van een protocol voor implementatieonderzoek van PREMs bij regionale netwerkzorg voor mensen met een NAH/CVA in Nederland;
- delen van inzichten ter bevordering van het implementeren van de CQI-CVA in regionale netwerken voor mensen met NAH/CVA en hun naasten.
Samen met Frisius MC Leeuwarden, Hersenletsel.nl en Panaxea heeft KNCN een onderzoeksubsidie ontvangen van ZonMw. Deze subsidie is toegekend vanuit het Nationaal Programma Hoofdzaken.
Keten- en netwerkevaluatie
Voor keten- en netwerkevaluatie wordt sinds 2012 het instrument Ontwikkelingsmodel Ketenzorg ingezet. Deelnemende regionale netwerken hebben de mogelijkheid om de ontwikkeling van hun keten of netwerk te monitoren . Uitkomsten van de zelfevaluatie vormen de basis voor het verder vormgeven van de regionale jaarplannen en kennisuitwisseling tussen regio’s vormt de basis voor verdere ontwikkeling. Er zijn gegevens beschikbaar van de zelfevaluatie uit 2012, 2015, 2019 en 2023/2024. Inzichten op basis van een longitudinale analyse worden in 2025 aangeboden voor publicatie in een wetenschappelijk tijdschrift.
Deelname aan onderzoeksprojecten
KNCN neemt deel aan diverse onderzoeksprojecten, waaronder de Brilliant Study en Ontketende zorg voor mensen met visuele stoornissen, enerzijds ter ondersteuning bij het beantwoorden van kennisvragen en anderzijds om de inzichten van onderzoek te verspreiden onder haar achterban. Samen met de andere projectpartners heeft KNCN aandacht voor mogelijkheden voor vervolgonderzoek en/of implementatie.
Samenwerken
Leernetwerk Regionale Coördinatoren
In dit leernetwerk worden regionale coördinatoren, die de taak hebben om in hun regio afstemming tussen zorgorganisaties te coördineren, ondersteund. Het takenpakket van de verschillende coördinatoren is afhankelijk van de afspraken in de regio. Daarnaast is sprake van verschillende doelgroepen van deze netwerken: dit betreft mensen met een CVA, NAH of combinaties van beide gezondheidsproblemen. KNCN faciliteert de doorontwikkeling van de functie van regionaal coördinator op basis van een evaluatie en het delen van kennis.
Doelen voor 2025 zijn:
- opstellen van een white paper over coördinatie van CVA/NAH Netwerkzorg;
- delen van beschikbare kennis tussen de regionale coördinatoren;
- faciliteren van uitdagingen op het gebied van samengaan van zorg voor mensen met een CVA en NAH (op het niveau van bestuur, strategisch en organisatorisch);
- versterken van samenwerking tussen de coördinatoren CVA en NAH-zorg in de regio;
Leernetwerk Eerstelijns Herstelzorg Hersenletsel
Mensen met hersenletsel in de eerste lijn krijgen niet altijd de best passende zorg. De Handreiking Eerstelijns Herstelzorg Hersenletsel (2023) doet aanbevelingen ter versterking van de benodigde zorg, die wordt door eerstelijns netwerken wordt geboden.
Uit knelpuntanalyses door KNCN blijkt dat de netwerken diverse uitdagingen ondervinden bij het implementeren van deze aanbevelingen. Om de netwerken hierbij te ondersteunen, is in 2024 door KNCN het Leernetwerk EerstelijnsZorg Hersenletsel (LEZH) opgericht. Het LEZH, bestaande uit 25 eerstelijns netwerken, is een platform waarbij informatie-uitwisseling, facilitering van samenwerking en ontwikkeling centraal staan.
Binnen het LEZH zijn drie werkgroepen gevormd, elk gericht op een hoofdlijn uit de Handreiking: Kennis en Vaardigheden, Juiste Zorg op de Juiste Plek en Zichtbaarheid en Vindbaarheid. De eerste twee werkgroepen werken volgens de methodieken van Design Thinking aan probleemanalyses en ontwikkelen tools ten behoeve van de implementatie van de aanbevelingen. Parallel hieraan worden stappen gezet ten behoeve van de zichtbaarheid en vindbaarheid met de Wegwijzer-Hersenletsel. Resultaten worden gedeeld en verspreid aan alle netwerken binnen het LEZH.
Doelen voor 2025 zijn:
- ontwikkelen van tools en verspreiden ervan naar de overige eerstelijns netwerken in Nederland;
- uitbreiden van het leernetwerk als platform waarbij informatie-uitwisseling en samen leren centraal staan;
- starten van een missie- en visie-traject met enkele eerstelijns netwerken, als startpunt voor verdere disseminatie en invulling van de hoofdlijn Kennis en Vaardigheden;
- uitvoeren van een communicatieplan van de werkgroep Zichtbaarheid en Vindbaarheid samen met de Wegwijzer Hersenletsel;
- verkennen hoe de Handreiking Eerstelijns Herstelzorg Hersenletsel kan worden doorontwikkeld.
- Kosten worden vergoed vanuit een Implementation Science Practitioner fellowship, welke mede mogelijk is gemaakt met bijdragen van ZonMw, de Hersenstichting, de Nederlandse Vereniging voor Logopedie en Foniatrie, de Vereniging van Revalidatieartsen, Ergotherapie Nederland en KNCN.
CVA Actieplan Nederland
In 2024 heeft KNCN het initiatief genomen ter verkenning van draagvlak bij stakeholders voor het hanteren van SAP-E in Nederland bij o.a. het in kaart brengen van de status quo en het gezamenlijk vaststellen van een landelijke agenda met verbeterinitiatieven. Hiermee kan een nadere invulling worden gegeven aan o.a. het Signalement Passende Zorg voor mensen met hart- en vaatziekten.
In 2025 wordt deze verkenning afgerond om op basis hiervan te starten met voorbereidende activiteiten, waaronder het positioneren van het CVA Actieplan Nederland, het vaststellen van een governance structuur, het in kaart brengen van bestaande initiatieven, en het houden van een kick-off meeting.
Hersenletsel Alliantie
KNCN participeert in de Hersenletsel Alliantie te behoeve van landelijke afstemming en samenwerking in uiteenlopende activiteiten die beogen bij te dragen aan de zorg voor en ondersteuning van mensen met hersenletsel.
In 2025 zal de Hersenletsel Alliantie haar nieuwe koers presenteren. Een van de mogelijkheden die hierbij wordt verkend, is hoe het CVA Actieplan Nederland kan worden toegevoegd aan de nieuwe agenda van de Hersenletsel Alliantie.
Informeren & Leren
Jaarsymposium
Ook in 2025 wordt door KNCN een landelijk symposium georganiseerd. De symposiumcommissie zal deels worden vernieuwd met als doel het aanbieden van een hoogwaardig en actueel programma, het aantal deelnemers uit te breiden en meer sponsoren te bereiken. Medio 2025 wordt een programma ontwikkeld en worden sprekers uitgenodigd, waarna de werving van sponsoren en deelnemers zal plaatsvinden.
Managers-bijeenkomsten
In 2025 vindt continuering plaats van de organisatie van webinars met als doel om landelijke uitdagingen met en oplossing(srichting)en voor regionale netwerkzorg te bediscussiëren. Tot de doelgroep van de webinars behoren managers en netwerkcoördinatoren. Aan de hand van de onderwerpen van de webinars wordt nagegaan of er mogelijkheden zijn voor het ontwikkelen van een aanbod voor andere doelgroepen (o.a. bestuurders in de zorg).
Leeractiviteit Spasticiteit
Gesponsord door Ipsen en Abbvie worden activiteiten ondersteund en ontwikkeld om het signaleren, doorverwijzen, behandelen en voorlichten bij mensen met spasticiteit te verbeteren.
Doelen voor 2025 zijn:
- promoten van een podcastserie over spasticiteit (opgeleverd eind 2024);
- regionaal implementeren van beschikbare middelen en kennis ten behoeve van de totstandkoming van regionale zorgpaden;
- doorontwikkelen van de organisatie van zorg voor mensen met spasticiteit.
Webinars
Ook in 2025 zal KNCN twee webinars aanbieden die inhoudelijk aansluiten bij de thema’s van de European Stroke Day (13 mei) en World Stroke Day (29 oktober).
Website
In 2025 zal een vernieuwde website worden gelanceerd. De inhoud ervan komt mede tot stand op basis van informatie verkregen van de gebruikers van de bestaande website van KNCN.
Nieuwsbrief
Voor het verspreiden van actuele berichten zal KNCN haar e-nieuwsbrief blijven uitbrengen.