Doel
Toelichting bij gebruik van de keuzehulp Samen beslissen: behandeling of zorg na een CVA

1) Algemene keuzehulp
De keuzehulp 'Samen beslissen: behandeling of zorg na een CVA' is bedoeld voor patiënten die een CVA hebben gehad. Het doel van de keuzehulp is om een CVA-patiënt en zijn/haar naasten te ondersteunen bij samen beslissen over zijn/haar behandeling (of begeleiding) of de plaats waar zij de zorg willen ontvangen. Samen beslissen betekent dat de patiënt en eventueel de naaste samen met de zorgverlener kiest voor de optie die het beste bij de patiënt past.

De keuzehulp kan worden gebruikt bij iedere beslissing over zorg of begeleiding. Het is daarbij van belang dat de zorgverlener de CVA-patiënt ondersteunt bij het doorlopen van deze keuzehulp en bij samen beslissen.
- Leg de keuzehulp rustig en duidelijk uit.
- Help de patiënt om de antwoorden op de vragen te verwoorden.
- Vul de antwoorden op de vragen in, als de patiënt dat niet zelf kan.

Voor patiënten die geen problemen hebben met spreken, lezen en schrijven kan ook de originele versie van deze keuzehulp worden gebruikt.

Naast deze algemene keuzehulp, worden er ook keuzehulpen voor specifieke beslissingen geschikt gemaakt voor CVA-patiënten.

2) Andere keuzehulpen
Begin 2017 verschenen twee keuzehulpen voor CVA patiënten op Thuisarts.nl, de publiekswebsite van het Nederlands Huisartsen Genootschap.  Eén over mogelijke behandelingen bij enkel-voet afwijkingen, de andere over de behandeling bij verminderde arm-handfunctie. De keuzehulpen zijn bedoeld ter ondersteuning van het gesprek tussen de arts, therapeut en patiënt. Voor de implementatie van de keuzehulpen is een instructiekaart beschikbaar. (zie bijlage)

Keuzehulpen
Deze keuzehulpen zijn met subsidie van ZonMw ontwikkeld op initiatief van het Kennisnetwerk CVA Nederland, Hersenletsel.nl, en andere partijen. De keuzehulpen houden rekening met mogelijke cognitieve problemen en communicatieproblemen na een CVA.  De keuzehulpen over CVA zijn hier te downloaden.

Achtergrondinformatie
Het gebeurt steeds meer dat zorgverleners samen met de patiënt en de naaste beslissen over de behandeling. Omdat dit nog beter kan, lanceerde de Patiëntenfederatie Nederland met andere partijen, eind 2016 de campagne “Betere zorg begint met een goed gesprek”.  Zorgverlener en  patiënt hebben beiden een eigen rol in samen beslissen. De zorgverlener als specialist op het medische vlak. De patiënt als expert over het eigen lichaam en zijn leven.  Samen beslissen over de behandeling levert doorgaans betere zorg op. In de dagelijkse praktijk betekent samen beslissen een verandering van de consultvoering. Er is meer ruimte voor de patiënt. Zorgverleners benoemen bewust en waardevrij alle opties. Zorgverleners verdiepen zich meer in de leefwereld van de patiënt. Over en weer worden tussen zorgverleners en patiënten vragen gesteld.

Keuzehulpen kunnen het proces van samen beslissen ondersteunen. Keuzehulpen zijn tools (bijvoorbeeld websites, boekjes, films) die de patiënt inzicht geven:
- Welke opties voor behandeling zijn beschikbaar?
- Wat zijn de mogelijke consequenties van iedere optie?
- Welke voorkeuren spelen mee bij het waarderen van de opties?

Kan samen beslissen bij CVA patiënten?
Cognitieve stoornissen bij CVA patiënten, zoals geheugenstoornissen of ontbrekend ziekte-inzicht, kunnen samen beslissen in de weg staan. Ook een gestoord oordeelsvermogen kan belemmerend zijn. Er worden nogal eens vraagtekens geplaatst bij of CVA patiënten in staat zijn om  samen te beslissen en keuzes te overwegen. Communicatieproblemen kunnen ook het proces van gedeelde besluitvorming remmen. Er bestaat dus het risico dat zorgverleners te snel voor patiënten gaan invullen. Voor als patiënten meer moeite hebben om hun wensen en vragen te verwoorden. In de CVA zorg is de rol van de naaste bij samen beslissen vaak belangrijk. Voor zorgverleners is het een extra uitdaging om samen beslissen vorm te geven. Goede begeleiding door zorgverleners is van belang.

3) Wat er toe doet
Wat er toe doet is een tool die patiënten helpt duidelijke te maken wat belangrijk is in het leven. De tool is hier te vinden

Contact
Kennisnetwerk CVA NL
info@kennisnetwerkcva.nl

Downloads

Tips-Toegankelijke-informatie-voor-patiënten-met-CVANAH.pdf

Instructiekaart-bij-Keuzehulpen-CVA.pdf